Адамзатқа ертеден таныс сыбайлас жемқорлық заманмен бірге өсіп-өркендеп, небір тегеурінді қарсылықтарға төтеп беріп, қайда мол қаражат, пайда болса, сол жерге тамыр жайып, бүгінге дейін жойылмай отырған қауіпті кеселдің бірі. Ол еліміздің әлемдік қоғамдастық алдындағы беделін төмендетеді. Басқа дамушы елдер сияқты, біздің жас мемлекетімізді де жегі құрттай бұл кесел айналып өткен жоқ. Әсіресе, мемлекеттік билік органдарындағы сыбайлас жемқорлық қауіпті.Бұл жағдайда мемлекеттік қызметшілердің шешім қабылдауда беделін түсіретін өкілеттілігінің және қатаң құқықтық есеп берудің, шенеуніктерді қадағалаудың жоқтығынан биліктің монополияға айналуына әкеліп соқтырады.
ҚР «Сыбайлас жемқорлыққа күрес туралы» Заңына сәйкес, барлық мемлекеттік органдар мен лауазымды тұлғалар өз құзыреттері шегінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жүргізуге міндетті.Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарын анықтау, алдын-алу және оны жасаған кінәлі тұлғаларды жауапкершілікке тарту прокуратура, ұлттық қауіпсіздік, ішкі істер, салық, кеден және шекаралық қызмет, қаржы және әскери полициясы органдарымен жүзеге асырылады.
Елбасы «Демократиялық қоғам жағдайында қылмыс пен сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес ерекше мәнге ие болады», — деп атап көрсеткен болатын.Яғни бұл мемлекеттің осы жағымсыз құбылысты жою бағытындағы кешенді және жүйелі күрес жүргізу саясаты жанданып, әрі қарай жалғасын табады деген сөз. Сонымен қатар сыбайлас жемқорлықпен пәрменді күресу үшін халықтың құқықтық сауатсыздығын жоятын, құқықты түсіндіру жұмысының деңгейі мен сапасын арттыру керектігінің маңызы зор.Тұрғындар өздерінің құқықтарын, өздеріне қарсы қандай да бір құқыққа қайшы іс-әрекет жасалған жағдайда қандай іс-қимыл қолдану керектігінің нақты жолдарын толық білулері қажет.
Біздің қоғамда сыбайлас жемқорлыққа орын жоқ. Азаматтық қоғамның барлық институттарының күш-жігерін біріктіру, осы дерттің одан әрі ушықпауы үшін оны тоқтатудың халықаралық тәжірибесі мен барлық амалдарын қолдану арқылы ғана бұл құбылысқа тиімді түрде қарсы тұруға болады. Сыбайлас жемқорлықпен күрес мәселесі дүние жүзінің мемлекеттері үшін өзекті, ортақ мәселе.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-әрекеттер дәйектілікпен жүзеге асырылуда. Заңды бұзушылықтардың көбісі мемлекеттік сатып алулар туралы заңнаманы, әкімшілік заңнама мен лицензиялық-рұқсаттық жүйені, тұрғын үй-коммуналдық заңнаманы бұзумен байланысты.Осы бағыттағы шаралар мен көкейкесті мәселелерді шешуде заңдылықты жетілдіру жұмыстары тұрақты түрде жүргізіліп келеді. Жалпы алғанда, қабылданған кешенді шаралар нәтижесінде сыбайлас жемқорлық көріністерінің азаюы байқалады. Қауіпті құбылыспен күресудегі мәдениетті қалыптастыру бойынша тек құзырлы органдар ғана емес, жалпы қоғам болып атсалысуымыз керек. Адамдардың сыбайлас жемқорлықа көзқарасын түбегейлі өзгерту маңызды.Қоғам үшін күрделі және қауіпті проблеманы шешуден ешкім тыс қалмауы қажет.
Ш. Тойшыбеков,
«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» КЕ АҚ –ның
Жамбыл облысы бойынша филиалының Жамбыл аудандық тіркеу жәнежер бадастры
бөлімінің басшысы
